تابلو نقاشی خوشنویسی فردوسی به نیکی گرای و به نیکی بکوش از گالری چارگوش مدل 6437

تفسیر ادبی، هنری، مفهومی و فلسفی تابلو نقاشی بوم خوشنویسی فردوسی: "به نیکی گرای و به نیکی بکوش" تابلویی برای اندیشیدن و نیکوکاری

تابلو نقاشی بوم خوشنویسی پیش رو، اثری است چندلایه که در آن، حکمت و اندیشه والای حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی، شاعر بلندآوازه و حماسه‌سرای بزرگ ایران، با زبان هنر نقاشی و خوشنویسی درآمیخته است. مصراع‌های گران‌سنگ "به نیکی گرای و به نیکی بکوش، بهر نیک و بد پند دانا نیوش؛ نباید که گردد بگرد تو بد، کزان بد تو را بی‌گمان بد رسد" که با طراحی تلفیقی اختصاصی گالری چارگوش بر بوم نقش بسته‌اند، نه تنها یادآور اهمیت اخلاق و نیکوکاری در فرهنگ ایرانی است، بلکه با آرایشی بدیع و فضایی انتزاعی، مخاطب را به تفکر در ابعاد گوناگون این مفاهیم دعوت می‌کند. در این تفسیر تلاش خواهیم کرد تا با واکاوی ابعاد ادبی، هنری، مفهومی و فلسفی این اثر، به درکی عمیق‌تر از آن دست یابیم.

1. مقدمه: تابلویی از حکمت، هنر و انتزاع

در بدو نظر به این تابلو، با فضایی انتزاعی روبرو می‌شویم که در آن، حروف و کلمات شعر فردوسی به صورت دوار و با اندازه‌های کوچک و بزرگ در زمینه‌ای با رنگ‌های غالب زرد و طلایی و مشکی به چشم می‌خورند. استفاده از این رنگ‌ها و آرایش نامتعادل و دوار حروف، حس پویایی و در عین حال، عمق و تفکر را به مخاطب القا می‌کند. طراحی تلفیقی اختصاصی گالری چارگوش، نشان از رویکردی نوآورانه و هنرمندانه به هنر خوشنویسی دارد که تلاش می‌کند تا مفاهیم عمیق شعر را در قالبی مدرن و جذاب به تصویر بکشد. این اثر نه تنها یک تابلوی خوشنویسی سنتی نیست، بلکه یک اثر هنری است که در آن، فرم و محتوا به شکلی هماهنگ و تأثیرگذار در هم تنیده‌اند.

2. بررسی ادبی شعر فردوسی: دعوت به نیکوکاری و خردورزی

شعر انتخاب شده برای این تابلو، از شاهکار ادبیات فارسی، شاهنامه فردوسی، برگرفته شده است. این ابیات کوتاه اما پرمغز، عصاره‌ای از حکمت و اندیشه فردوسی در باب اهمیت نیکی، تلاش برای آن، خردورزی و پرهیز از بدی را در خود جای داده است.

• "به نیکی گرای و به نیکی بکوش": این مصراع آغازین، یک فرمان و دعوت صریح به سوی نیکی است. "گرای" به معنای میل کردن، روی آوردن و "بکوش" به معنای تلاش کردن و کوشش نمودن است. فردوسی در این مصرع، نه تنها بر اهمیت گرایش قلبی به نیکی تأکید می‌کند، بلکه بر لزوم تلاش و کوشش عملی برای تحقق آن نیز اصرار دارد. نیکی در اینجا می‌تواند شامل تمام اعمال خیرخواهانه، رفتارهای نیکو، گفتار پسندیده و اندیشه‌های مثبت باشد. این مصراع، مخاطب را به یک زندگی فعال و هدفمند در راستای خیر و صلاح دعوت می‌کند.

• "بهر نیک و بد پند دانا نیوش": این مصراع، بر اهمیت خردورزی و بهره‌گیری از تجربه و دانش بزرگان و دانایان تأکید دارد. "نیوش" به معنای شنیدن با دقت و توجه و پذیرفتن است. فردوسی توصیه می‌کند که در هر شرایطی، چه در زمان نیکبختی و چه در هنگام سختی و بدبیاری، باید به نصیحت و پند افراد دانا گوش فرا داد. خرد و دانش دانایان، چراغ راه زندگی است و می‌تواند انسان را از گمراهی و اشتباه باز دارد و به سوی سعادت و کامیابی هدایت کند.

• "نباید که گردد بگرد تو بد": این مصراع، هشداری جدی در مورد پرهیز از بدی و اجتناب از همنشینی با افراد بدکار است. "بگرد تو بد گردد" به معنای احاطه شدن توسط بدی و افراد بد است. فردوسی تأکید می‌کند که نباید اجازه داد تا بدی و افراد بد، پیرامون انسان را فرا بگیرند، زیرا این امر می‌تواند عواقب ناگواری به همراه داشته باشد.

• "کز آن بد تو را بی‌گمان بد رسد": این مصراع، نتیجه و پیامد اجتناب‌ناپذیر همنشینی با بدی را بیان می‌کند. فردوسی به صراحت می‌گوید که اگر بدی پیرامون انسان را فرا بگیرد، بدون شک و تردید، بدی و آسیب به خود او نیز خواهد رسید. این مصراع، بر قانون عمل و عکس‌العمل و تأثیر محیط بر انسان تأکید دارد. بدی، همچون یک بیماری مسری، می‌تواند به انسان سرایت کند و او را نیز به راه نادرست بکشاند.

به طور کلی، این ابیات از فردوسی، یک پیام اخلاقی و تربیتی جامع را در خود جای داده است. فردوسی در این شعر، مخاطب را به سوی نیکی و تلاش برای آن، خردورزی و بهره‌گیری از دانش بزرگان، و پرهیز از بدی و همنشینی با افراد بدکار دعوت می‌کند. این اندرزها، نه تنها در زمان فردوسی، بلکه در تمام اعصار و برای تمام انسان‌ها، راهنمایی ارزشمند و ضروری به شمار می‌آیند.

3. تحلیل هنری تابلو: رقص حروف در فضایی انتزاعی

در این تابلو، هنر خوشنویسی از قالب سنتی خود خارج شده و در فضایی انتزاعی و مدرن به تصویر کشیده شده است. استفاده از حروف و کلمات به صورت دوار و با اندازه‌های مختلف، و همچنین رنگ‌های غالب زرد و طلایی با مشکی، جلوه‌ای خاص و تأثیرگذار به اثر بخشیده است.

• خوشنویسی دوار و با اندازه‌های متفاوت: آرایش حروف و کلمات شعر فردوسی به صورت دوار و با اندازه‌های کوچک و بزرگ، یکی از ویژگی‌های برجسته این تابلو است. این نوع композиция، حس پویایی، حرکت و بی‌قراری را به مخاطب القا می‌کند. دایره، در بسیاری از فرهنگ‌ها نمادی از کمال، ابدیت و چرخه هستی است. استفاده از فرم دوار در این اثر می‌تواند اشاره‌ای به چرخه کارما و قانون عمل و عکس‌العمل داشته باشد که در بیت آخر شعر نیز به آن اشاره شده است. تغییر اندازه حروف نیز می‌تواند بر اهمیت و تأکید بر برخی از کلمات کلیدی شعر دلالت کند.

• فضای انتزاعی: زمینه تابلو به صورت انتزاعی طراحی شده است. در هنر انتزاعی، هنرمند تلاش می‌کند تا احساسات، ایده‌ها و مفاهیم درونی خود را از طریق رنگ، فرم، خط و بافت، بدون تکیه بر بازنمایی اشیاء و اشکال واقعی، به مخاطب منتقل کند. فضای انتزاعی این تابلو، می‌تواند نشان‌دهنده بی‌کرانگی و عمق مفاهیم نیکی و بدی باشد. همچنین، این فضا می‌تواند ذهن مخاطب را برای تفکر و تأمل در این مفاهیم بازتر کند.

• رنگ‌های غالب زرد و طلایی با مشکی: انتخاب رنگ‌ها در این تابلو نیز بسیار حائز اهمیت است. رنگ زرد و طلایی معمولاً نمادی از نور، روشنایی، خرد، دانش، ثروت و معنویت هستند. استفاده از این رنگ‌ها به عنوان رنگ‌های غالب، می‌تواند بر اهمیت و ارزش نیکی و خردورزی در شعر فردوسی تأکید کند. رنگ مشکی نیز در این اثر به کار رفته است و می‌تواند نمادی از جدیت، قدرت، رمز و راز و یا حتی بدی و تاریکی باشد. حضور رنگ مشکی در کنار زرد و طلایی، می‌تواند نشان‌دهنده وجود تضاد و تقابل میان نیکی و بدی در جهان باشد.

• تلرانس و تقارن نامتعادل: استفاده از مشکی برای ایجاد تلرانس و تقارن نامتعادل، یکی دیگر از ویژگی‌های جالب این اثر است. "تلرانس" در اینجا می‌تواند به معنای تحمل و پذیرش وجود تفاوت‌ها و تضادها باشد. تقارن نامتعادل نیز می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که جهان همواره در تعادل کامل نیست و ممکن است نیکی و بدی در کنار هم وجود داشته باشند. این عدم تعادل بصری، می‌تواند مخاطب را به تفکر در مورد پیچیدگی‌های اخلاقی و وجود تضاد در زندگی دعوت کند.

• طراحی تلفیقی اختصاصی گالری چارگوش: ذکر این نکته نشان می‌دهد که این اثر، حاصل یک رویکرد هنری خاص و منحصربه‌فرد است. گالری چارگوش احتمالاً با تلفیق هنر خوشنویسی سنتی با عناصر مدرن و انتزاعی، سعی در ارائه یک اثر هنری نوآورانه و تأثیرگذار داشته است.

4. تفسیر مفهومی تابلو: تجسم بصری حکمت فردوسی

این تابلو نقاشی بوم خوشنویسی، فراتر از یک اثر هنری صرف، تلاشی برای تجسم بصری حکمت و اندیشه فردوسی در باب نیکی و بدی است. آرایش دوار حروف، فضای انتزاعی و رنگ‌های به کار رفته، همگی در خدمت انتقال این مفاهیم عمیق قرار گرفته‌اند.

• نیکی به مثابه نور و خرد: استفاده از رنگ‌های غالب زرد و طلایی، می‌تواند نیکی را به مثابه نور و خردی نشان دهد که راهنمای انسان در زندگی است. این رنگ‌ها، حس روشنایی، امید و تعالی را به مخاطب القا می‌کنند و بر ارزش و اهمیت نیکی تأکید دارند.

• بدی به مثابه سایه و تاریکی: حضور رنگ مشکی در کنار زرد و طلایی، می‌تواند بدی را به مثابه سایه و تاریکی نشان دهد که در مقابل نور و روشنایی نیکی قرار دارد. این تضاد رنگی، به خوبی تقابل میان این دو مفهوم اساسی را به تصویر می‌کشد.

• چرخه کنش و واکنش: آرایش دوار حروف می‌تواند نمادی از چرخه کنش و واکنش و قانون کارما باشد. هر عمل نیکی یا بدی که از انسان سر می‌زند، دیر یا زود به خود او باز خواهد گشت. این مفهوم در بیت آخر شعر فردوسی به صراحت بیان شده است.

• اهمیت خردورزی در تشخیص نیک و بد: فضای انتزاعی تابلو می‌تواند نشان‌دهنده پیچیدگی‌های جهان و دشواری تشخیص نیک و بد در برخی مواقع باشد. در چنین شرایطی، گوش فرا دادن به پند دانایان و بهره‌گیری از خرد و دانش، می‌تواند راهگشای انسان باشد.

• ضرورت تلاش مستمر برای نیکی: مصراع "به نیکی گرای و به نیکی بکوش" در این تابلو، نه تنها به صورت یک فرمان اخلاقی، بلکه به عنوان یک اصل اساسی در زندگی به تصویر کشیده شده است. تلاش برای نیکی، یک فرآیند مستمر و دائمی است که نیازمند توجه و کوشش همیشگی انسان است.

5. تفسیر فلسفی تابلو: تأمل در ماهیت خیر و شر

شعر فردوسی و تجسم هنری آن در این تابلو، ما را به تأمل در مفاهیم فلسفی خیر و شر دعوت می‌کند. این مفاهیم از دیرباز مورد توجه فلاسفه و اندیشمندان بوده‌اند و دیدگاه‌های مختلفی در مورد ماهیت، منشأ و تأثیر آن‌ها مطرح شده است.

• دیدگاه‌های اخلاقی: در فلسفه اخلاق، نظریه‌های مختلفی در مورد تعریف و تعیین خیر و شر وجود دارد. برخی از نظریه‌ها، خیر را در لذت و سعادت می‌دانند، در حالی که برخی دیگر، بر اهمیت وظیفه و تکلیف اخلاقی تأکید می‌کنند. شعر فردوسی در این تابلو، بیشتر بر رویکرد فضیلت‌گرایی اخلاقی تأکید دارد و انسان را به سوی کسب فضایل نیکو و اجتناب از رذایل بد دعوت می‌کند.

• فلسفه عمل: بیت آخر شعر فردوسی ("نباید که گردد بگرد تو بد، کزان بد تو را بی‌گمان بد رسد") به مفهوم فلسفی عمل و پیامدهای آن اشاره دارد. این مفهوم در بسیاری از نظام‌های فلسفی و دینی مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس این دیدگاه، هر عمل انسان، چه نیک و چه بد، دارای پیامدهایی است که دیر یا زود به خود او باز خواهد گشت. این تابلو با آرایش دوار حروف، به نوعی این چرخه عمل و عکس‌العمل را به تصویر می‌کشد.

• مسئولیت فردی: شعر فردوسی در این تابلو، بر مسئولیت فردی انسان در قبال اعمال خود تأکید دارد. هر فرد مسئول انتخاب‌های خود است و باید پیامدهای آن‌ها را بپذیرد. پرهیز از بدی و گرایش به نیکی، یک انتخاب آگاهانه است که هر فرد باید آن را انجام دهد.

• اهمیت حکمت و خرد: توصیه فردوسی به گوش فرا دادن به پند دانایان، بر اهمیت حکمت و خرد در زندگی انسان تأکید دارد. فلسفه نیز همواره به دنبال کسب حکمت و دانش بوده است و آن را راهنمای انسان در مسیر زندگی می‌داند.

• تضاد و تعادل: حضور رنگ‌های زرد و طلایی در کنار مشکی در این تابلو، می‌تواند نمادی از تضاد و تعادل در جهان باشد. خیر و شر، نور و تاریکی، همواره در کنار یکدیگر وجود داشته‌اند و این تضاد، یکی از ویژگی‌های اساسی هستی است. با این حال، تلاش انسان باید همواره در جهت غلبه نور بر تاریکی و خیر بر شر باشد.

6. طراحی تلفیقی اختصاصی گالری چارگوش:

اشاره به "طراحی تلفیقی اختصاصی گالری چارگوش" نشان می‌دهد که این اثر، حاصل یک دیدگاه هنری خاص و نوآورانه است. گالری چارگوش احتمالاً با در نظر گرفتن مفاهیم عمیق شعر فردوسی و با بهره‌گیری از عناصر مدرن و انتزاعی در هنر خوشنویسی و نقاشی، سعی در خلق اثری داشته است که هم اصالت هنر ایرانی را حفظ کند و هم با مخاطب امروزی ارتباط برقرار نماید.

طراحی تلفیقی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ترکیب هنر خوشنویسی سنتی با رویکردهای مدرن: استفاده از خط فارسی در قالبی غیر سنتی و انتزاعی.
• ادغام عناصر نقاشی و خوشنویسی: بهره‌گیری از تکنیک‌های نقاشی برای ایجاد زمینه و فضای انتزاعی در کنار خوشنویسی.
• استفاده از رنگ‌های نمادین با رویکردی معاصر: انتخاب رنگ‌هایی که هم دارای بار معنایی سنتی باشند و هم با ذائقه هنری امروز همخوانی داشته باشند.
• ایجاد композиция نامتعادل و پویا: دوری از تقارن‌های سنتی و ایجاد یک آرایش بصری جذاب و تفکربرانگیز.
• تأکید بر مفهوم و معنا: تلاش برای انتقال مفاهیم عمیق شعر فردوسی از طریق زبان بصری هنر.

این رویکرد تلفیقی، نشان‌دهنده پویایی و زنده بودن هنر ایرانی در عصر حاضر است و تلاش هنرمندان برای ارائه آثار خلاقانه و متناسب با زمان را به نمایش می‌گذارد.

7. تأثیر بر مخاطب:

این تابلو نقاشی بوم خوشنویسی با طراحی خاص و مفاهیم عمیق خود، می‌تواند تأثیرات گوناگونی بر مخاطب داشته باشد:

• ایجاد حس تفکر و تأمل: فضای انتزاعی و آرایش نامتعادل حروف، مخاطب را به تفکر در مورد معنای شعر و نحوه ارائه بصری آن دعوت می‌کند.
• انتقال پیام‌های اخلاقی و تربیتی: شعر فردوسی به خودی خود دارای پیام‌های اخلاقی ارزشمندی است که این تابلو با زبان هنر، آن‌ها را به مخاطب یادآوری می‌کند.
• آشنایی با ادبیات و فرهنگ ایرانی: این اثر می‌تواند دریچه‌ای باشد برای آشنایی مخاطبان با شاهنامه فردوسی و غنای ادبیات و فرهنگ ایران.
• ایجاد حس زیبایی‌شناسی: ترکیب رنگ‌های جذاب، خطوط زیبا و композиция خلاقانه، حس زیبایی‌شناسی مخاطب را تحریک می‌کند و لذت بصری را برای او به ارمغان می‌آورد.
• برانگیختن احساسات و عواطف: رنگ‌ها، فرم‌ها و مفاهیم موجود در تابلو می‌توانند احساسات و عواطف مختلفی مانند امید، انگیزه، مسئولیت‌پذیری و توجه به اخلاق را در مخاطب برانگیزند.

8. نتیجه‌گیری:

تابلو نقاشی بوم خوشنویسی فردوسی با شعر "به نیکی گرای و به نیکی بکوش"، اثری است که در آن، حکمت دیرین شعر فارسی با هنر مدرن درآمیخته است. طراحی تلفیقی اختصاصی گالری چارگوش، با استفاده از композиция دوار حروف، فضای انتزاعی و رنگ‌های نمادین، توانسته است مفاهیم عمیق نیکی، خردورزی و پرهیز از بدی را به شکلی بصری و تأثیرگذار به تصویر بکشد. این اثر نه تنها یک تابلوی زیبا برای تزئین فضا، بلکه یک ابزار هنری برای تفکر، تأمل و یادآوری ارزش‌های اخلاقی و انسانی است. این تابلو، دعوتی است به سوی نیکی، تلاش برای آن، خردورزی و پرهیز از بدی، اصولی که همواره راهنمای انسان در مسیر زندگی بوده‌اند و خواهند بود.

 

فردوسی پاکزاد

- با تکنیک طراحی دیجیتال و چاپ بسیار نفیس - طراح: احمد قلی زاده

مجموعه تابلوهای گالری چارگوش با بیش از یک دهه خلق آثار هنری تلاشی است برای ارتقای زبان بیان هنر ایران زمین. این آثار دارای فضا سازی های عمیق و مجموعه بسیار گسترده ای از طرح های زیبای مفهومی و اورینتال فارسی با الهام از سروده های اساطیر ادبی ایران زمین، تلفیقی از عشق و فضای لامتنهیست از نور بسوی زیبایی ... این آثار با تکنیک دیجیتال طراحی و با چاپ بسیار نفیس پنجره ای متفاوت از انتخاب طرح و هنر پارسی را به مردم هنردوست ایران زمین تقدیم نموده اند.